Avrupa’da konut krizi derinleşiyor
Avrupa Birliği genelinde artan inşaat maliyetlerinin etkisiyle yeni evlerin inşa edilme oranı düşüyor, kira fiyatları artıyor ve ev almayı planlayan potansiyel alıcı sayısında düşüş yaşanıyor.
Artan kira, enerji ve gıda maliyetleri insanları, özellikle de gençleri yaşam koşullarına uyum sağlamaya zorluyor.
27 AB üye ülkesinde, 15 ila 29 yaş arasındaki Avrupalıların dörtte birinden fazlası 2022’de aşırı kalabalık yerlerde yaşadığını belirtti. İrlanda’da ise 18 ila 24 yaş arasındakilerin yüzde 30’u 2022’de ebeveynleriyle yaşadığını bildirirken bu oran 5 yılda neredeyse yüzde 10 arttı.
Deloitte’un ağustos ayında yayınlanan yıllık bir araştırmasına göre; öğrencilerin yaz tatilinden dönmesiyle birlikte eylül ayında kiralık konut piyasasının canlandığı Paris’te kiralar metrekare başına 28,50 Euro’ya ulaştı ve kent, Dublin’in ardından AB’nin en pahalı ikinci şehri oldu.
SATIŞLAR DÜŞTÜ, FİYATLAR ARTTI
Ancak bu sıkıntıyı hisseden sadece Avrupalı genç kiracılar olmadı.
Paris, Berlin ve Lizbon’da kiralar benzeri görülmemiş seviyelere ulaşırken, konut kredisi faiz oranları da bölge genelinde yükselerek değişken faizli konut kredisi kullanan ev sahiplerinin maliyetlerini artırdı.
Artan maliyetlerin etkisiyle Paris bölgesinde emlak satışları 2023’ün ikinci çeyreğinde yüzde 23 düştü. Pek çok potansiyel alıcının konut sahibi olamaması ise kira piyasasında ekstra baskı oluşturuyor.
AB ülkelerinde kamu, kooperatif ve sosyal konut sağlayan gruplarla çalışan Housing Europe’a göre, 2022’ye kadarki on yılda AB’de ortalama kiralar yüzde 19, ev fiyatları ise yüzde 47 arttı.
EVSİZLERİN SAYISI YÜZDE 30 ARTTI
FEANTSA’nın direktör yardımcısı Ruth Owen, AB’de her gece yaklaşık 900 bin kişinin sokakta ya da evsizlerin barındığı yerlerde kaldığını söyledi. FEANTSA’nın rakamlarına göre, AB’deki evsizlerin sayısı 2019’dan bu yana yüzde 30 arttı.
Küresel bir hukuk danışmanlık firması olan Weil, Gotshal & Manges tarafından yapılan bir araştırmaya göre ise gayrimenkul sektörü 2023 yılında Avrupa’da en sıkıntılı sektör olacak.
Uygun fiyatlı konut sıkıntısı fiyatlarının daha da artırması ve barınmaya güçlükle erişenler için durumun daha da kötüleşmesi muhtemel görünüyor.
KONUT İNŞAATLARINDA SERT DÜŞÜŞ
Evlere olan talep düşerken Euro bölgesindeki konut inşaatları da düştü.
Artan faiz oranları ve yüksek enflasyonun inşaat faaliyetlerini etkilemesinin ardından konut inşaatlarında Nisan 2020’den bu yana en hızlı düşüş gerçekleşti.
Münih’teki IFO Enstitüsü’nün 2023 tarihli bir raporuna göre, bu sorun özellikle Almanya’da ciddi boyutlara ulaştı. Kuruluş, Almanya’da 2023 ile 2025 yılları arasında yeni konut inşaatlarında yüzde 32’lik bir düşüş yaşanmasını bekleniyor.
Araştırmaya dahil edilen 19 Avrupa ülkesinde ise 2025 yılında tamamlanması beklenen konut inşaatı sayısı, 2022 yılına göre yüzde 14 azalarak yaklaşık 1,58 milyona düştü.