Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, temmuzda yayımladıkları son rapordan bu yana Myanmar’daki insan hakları durumunun daha da kötüleştiğini ifade etti.
Türk, BM İnsan Hakları Konseyi’nin 54. Oturumu kapsamında Myanmar ile ilgili gerçekleşen interaktif diyalog toplantısında konuşma yaptı.
Myanmar halkının her gün korkunç saldırılara, açık insan hakları ihlallerine, geçim kaynakları ve umutlarının yok olmasına maruz kaldığını vurgulayan Türk, temmuzda yayımladıkları son rapordan bu yana Myanmar’daki insan hakları durumunun daha da kötüleştiğini dile getirdi.
Türk, Myanmar’da, ordunun çıkarlarını korumak için halkın baskı altına alındığı acımasız bir sistemle karşı karşıya olunduğunu ifade etti.
Myanmar’daki “anlamsız” askeri saldırıların, insan hakları krizini daha da ağırlaştırdığını belirten Türk, “Güvenilir kaynaklar, ordu ve ona bağlı güçler tarafından düne kadar 4 bin 108 kişinin öldürüldüğünü doğruladı. Kara operasyonları, en az 10 kişinin öldürüldüğü belgelenmiş, 22 toplu katliam vakasıyla sonuçlandı. Tanıklıklar, bu operasyonların çoğunda askerlerin köylere girdiğini, kaçmayanları yakaladığını ve infaz ettiğini söylüyor.” dedi.
“150 kişi adil yargılanma haklarından yoksun ölüm cezasına çarptırıldı”
BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, Myanmar’da sivil hukukun üstünlüğünün, ordunun ülkedeki yönetim ve adaletin temellerini kasıtlı olarak aşındırmasıyla ortadan kalktığını belirterek, şöyle devam etti:
“Güvenilir kaynaklar, 24 bin 836 kişinin tutuklandığını,19 bin 264 kişinin hala tutuklu olduğunu ve 150 kişinin de adil yargılanma haklarından yoksun bırakılarak asker kontrollü mahkemeler tarafından ölüm cezasına çarptırıldığını bildirdi. 7 bin 368’den fazla kişi, çoğu birkaç dakika süren ve savunma avukatı olmadan yapılan özel amaçlı yargılamalarda mahkum edildi. Şu ana kadar bir sanığın beraat ettiği yalnızca bir örnek biliniyor ve bu karar, sanık lehine karar veren hakimin görevden alınmasıyla sonuçlandı.”
Ülke genelinde insani yardıma erişiminin reddedilmesinin gıda üzerinden dramatik sonuçlara neden olduğuna dikkati çeken Türk, Myanmar halkının temel gıdası olan pirincin birçok bölgede son derece sınırlı hale geldiğini ifade etti.
Türk, “Bu tarifsiz trajediye son vermek için Myanmar’a dair yeni düşüncelere ihtiyaç var. Tüm ülkelere ve nüfuz sahibi diğer aktörlere, bu krizi hafifletme çabalarını desteklemeye ve Myanmar’daki tüm savunmasız insanların temel haklarını kullanabilmelerini ve gerekli tüm yardımı alabilmelerini sağlamaya yönelik çağrımı yineliyorum.” dedi.
Myanmar’daki askeri darbe
Myanmar ordusu, 2020 genel seçimlerinde hile yapıldığı iddialarının ortaya atılması ve ülkede siyasi gerilim yaşanmasının ardından 1 Şubat 2021’de yönetime el koymuştu.
Ordu, ülkenin fiili lideri ve Dışişleri Bakanı Aung San Suu Çii başta olmak üzere pek çok yetkili ve iktidar partisi yöneticisini gözaltına almış ve bir yıllığına olağanüstü hal ilan etmişti.